Beleggen kan een slimme manier zijn om je geld te laten groeien, maar helaas zijn er ook fraudeurs die misbruik maken van je vertrouwen. Beleggingsfraude komt steeds vaker voor, vooral online, en kan leiden tot grote financiële verliezen. Voor de slachtoffers zijn ook de emotionele en psychosociale gevolgen niet te onderschatten.
Wat is beleggingsfraude?
Beleggingsfraude is een vorm van oplichting waarbij criminelen je proberen te overtuigen om geld te investeren in onbestaande of valse financiële producten (crypto, forex,...). Ze beloven vaak hoge rendementen met weinig risico, maar in werkelijkheid is het een valstrik om je geld te stelen. Vaak verdwijnen deze fraudeurs spoorloos nadat ze je geld hebben ontvangen.
Hoe herken je beleggingsfraude?
Let op de volgende waarschuwingssignalen:
- Ongevraagd contact: Je wordt benaderd via telefoon, e-mail of sociale media.
- Te mooie beloften: Er worden hoge winsten beloofd zonder risico.
- Druk om snel te beslissen: Je wordt onder druk gezet om snel te investeren.
- Gebrek aan transparantie: Er wordt weinig tot geen informatie gegeven over het product of de aanbieder. De aanbieder heeft geen vergunning.
- Vreemde betalingsverzoeken: Je wordt gevraagd om geld over te maken naar buitenlandse rekeningen of via ongebruikelijke betaalmethoden, zoals bv. in crypto.
Meer info: Let op voor fraude | FSMA
Hoe kun je beleggingsfraude voorkomen?
- Controleer de aanbieder. Ga na of de onderneming een vergunning heeft bij de FSMA. Controleer ook of de naam voorkomt op de lijst van onbetrouwbare ondernemingen (Lijst van ondernemingen die op onregelmatige wijze actief zijn in België | FSMA). Als je twijfels hebt over de aanbieder met wie je contact hebt, neem dan contact op met de FSMA via het contactformulier.
- Wees kritisch. Krijg je onverwacht een mooi aanbod om te beleggen? Wees dan kritisch en accepteer dit niet meteen. Neem altijd de tijd om je twijfel of wantrouwen weg te nemen.
- Vraag duidelijke en verstaanbare informatie van de aanbieder. Beleg niet in een financieel product als je niet begrijpt wat het precies inhoudt.
- Doe geen overhaaste betalingen. Neem de tijd om het aanbod te onderzoeken en laat je niet onder druk zetten.
- Bescherm je persoonlijke gegevens. Deel nooit zomaar je identiteitsgegevens, bankgegevens of andere persoonlijke informatie.
- Check in enkele minuten of je te maken hebt met een oplichter. Doe de fraudetest. Zelfs als je denkt dat je de aanbieder kent, check dit nog eens dubbel en controleer de contactgegevens van de entiteit met wie je contact hebt. Veel oplichters misbruiken de naam van een gekende onderneming die wel een vergunning heeft. Hier vind je meer informatie terug.
Hoe benaderen deze oplichters je?
Beleggingsfraudeurs gebruiken verschillende manieren om hun slachtoffers te bereiken. Enkele veelgebruikte methoden zijn:
- Sociale media en advertenties. Ze adverteren op Facebook, Instagram of YouTube met professionele video’s of bekende gezichten (zonder hun toestemming) of ze benaderen je via een persoonlijk bericht op een van je sociale media. Het gebeurt ook dat influencers reclame maken voor frauduleuze beleggingen.
- Valse websites of platformen. Ze maken professionele, nagemaakte websites die legitiem lijken, inclusief valse reviews.
- E-mails. Je ontvangt een e-mail met een exclusieve uitnodiging om deel te nemen aan een veelbelovende investering.
- Datingwebsites en apps. Ze bouwen eerst een vertrouwensband op via een datingplatform en brengen daarna het gesprek subtiel op beleggen (pig butchering-fraude).
- WhatsApp of sms. Soms doen ze zich voor als een vriend(in), familielid of “beleggingscoach” via berichten.
- Telefoon. Je wordt ongevraagd opgebeld met een zogezegd interessant investeringsaanbod.
Hoe verloopt de eigenlijke oplichting?
Beleggingsfraude gebeurt vaak via een goed opgebouwd stappenplan. Zo pakken oplichters het meestal aan:
- Je wordt benaderd met een aantrekkelijk aanbod. Via sociale media, e-mail, telefoon of een advertentie krijg je een aanbod om te investeren in crypto, aandelen of een “innovatief” platform.
- Je wordt gecontacteerd. Zodra je interesse toont of je gegevens achterlaat, wordt er telefonisch contact met je opgenomen door een “persoonlijke accountmanager”. Je creëert een vertrouwensband met de oplichter en die moedigt je aan of zet je onder druk om te investeren.
- Je wordt doorgestuurd naar een zeer professioneel opgemaakt tradingplatform. Dit platform lijkt betrouwbaar, met dashboards, grafieken en vaak zelfs een persoonlijke “accountmanager”.
- Je wordt gevraagd een kleine eerste investering te doen. Vaak is dit een bedrag van 250€. Alles lijkt professioneel en je ziet meteen resultaten op het platform.
- Je ziet fictieve winst op je account. Het platform toont grafieken en cijfers waaruit blijkt dat je investering in waarde stijgt. Dit wekt vertrouwen.
- Soms kan je een klein bedrag opnemen. Dit is een bewuste truc: het overtuigt je dat het platform betrouwbaar is, zodat je grotere bedragen durft investeren.
- Je wordt aangespoord om meer te investeren. De “accountmanager” of het platform moedigt je aan om grotere bedragen te storten voor hogere winsten of exclusieve kansen.
- Op een bepaald moment loopt alles mis. Je wil je geld opnemen, maar plots is je account geblokkeerd, zijn er “technische problemen”, of moet je eerst belastingen of extra kosten betalen.
- Uiteindelijk verdwijnt de fraudeur of het platform. Je verliest alle toegang en je geld is weg. Vaak is er geen spoor meer van de website, en is contact onmogelijk.
Ben je slachtoffer van beleggingsfraude?
Lees hier wat je moet doen als je slachtoffer bent van beleggingsfraude.