Steeds meer speelgoed maakt gebruik van artificiële intelligentie (AI). Dit lijkt onschuldig en modern, maar kan risico’s met zich meebrengen voor de privacy en veiligheid van kinderen en volwassenen.
Wat is AI-speelgoed?
AI-speelgoed is speelgoed dat net als ‘slim’ speelgoed verbonden is met wifi. Denk aan pratende poppen, robots die antwoorden geven of apps die verbonden zijn met het speelgoed. Het maakt gebruik van een microfoon om vragen van kinderen te begrijpen en van Large Language Model technologie zoals OpenAl GPT om antwoorden te formuleren. Op die manier krijgen kinderen in ‘real time’ antwoorden op hun vragen.
Dit speelgoed is in België verkrijgbaar en zal dit jaar zeker onder onze kerstbomen liggen. AI-speelgoed kan leerzaam en leuk zijn, maar het is belangrijk om bewust om te gaan met de risico’s.
Welke risico’s zijn er verbonden aan dit speelgoed?
Sommige AI-speeltjes luisteren voortdurend mee om te kunnen reageren. Daardoor kunnen ze:
- gesprekken in huis opnemen,
- persoonlijke informatie zoals namen, adressen of gewoontes verzamelen, maar ook de stem en het gezicht van je kind herkennen.
Je weet niet altijd hoe lang deze gegevens worden bewaard of wie ze kan zien.
Onveilige verbindingen zijn een risico
Veel slim speelgoed gebruikt een app, Bluetooth of wifi. Als deze verbindingen slecht zijn beveiligd, kunnen:
- hackers meeluisteren of meekijken,
- onbekenden het speelgoed op afstand besturen.
AI geeft soms verkeerde of ongepaste antwoorden
AI-systemen zijn niet perfect. Ze kunnen:
- fouten maken in hun antwoorden (hallucineren),
- ongepaste of verwarrende reacties geven,
- kinderen beïnvloeden of verkeerde informatie geven.
Kinderen hebben niet door dat de antwoorden soms verzonnen zijn.
Kinderen vertrouwen AI-speelgoed te snel
Kinderen zien AI-speelgoed als een vriend. Daardoor:
- delen ze sneller persoonlijke informatie,
- praten ze spontaan over gevoelens, problemen of hun privéleven,
- beseffen ze niet dat hun woorden worden opgeslagen of verwerkt.
Hoe bescherm je jezelf en je kinderen?
- Lees de privacy-instellingen van het speelgoed en de app en beperkt toegangen waar mogelijk (bv. locatiebepaling).
- Schakel microfoons en camera’s uit wanneer dat kan en zet het speelgoed uit wanneer je het niet gebruikt.
- Voer updates uit wanneer die beschikbaar zijn.
- Zorg dat je wifinetwerk beveiligd is met een wachtwoord.
- Laat kinderen niet alleen spelen met AI-speelgoed.
- Let op de CE-markering en kies voor betrouwbare producenten.
Lees meer over het beveiligen van slimme toestellen.
